EL BİLEĞİ KIRIKLARI
El bileÄŸi iki önkol kemiÄŸi ‘radius ve ulna’ ve sekiz küçük kemikten oluÅŸan döndürme, öne ve yukarıya kıvrılma. Yanlara doÄŸru eÄŸilme hareketlerini yapabilen eklemdir. Gençlerde, ÅŸiddetli yaralanmalarda örneÄŸin el bileÄŸinin üzerine yüksekten düÅŸme, trafik kazası sonucu kırıklar oluÅŸurken osteoporoz ile beraber daha basit travmalarda da aynı kırıklar görülmektedir. Kırıklar, el bileÄŸinde en sık radius kemiÄŸinin uç kısmında görülür.
Semptomları nelerdir?
El bileÄŸi kırıklarının semptomları sanılanın aksine burkulmalardan farklı deÄŸildir. El bileÄŸi üzerinde ÅŸiÅŸlik ve hareketle ya da hareketsiz oluÅŸan aÄŸrı en sık semptomlardır. Radius kırıklarında el bileÄŸinde çatal sırtına benzer deformite oluÅŸabilir. Küçük kemik kırıklarında bu deformite oluÅŸmaz.
Kırık ÅŸüphesi varsa ne yapılmalı?
ElbileÄŸi karton ya da tahtayla alttan desteklenmeli ve hareket ettirilmemeye çalışılmalıdır. ÅžiÅŸ olan bölgeye buz konularak ÅŸiÅŸliÄŸin azaltılması saÄŸlandıktan sonra en yakın saÄŸlık kuruluÅŸuna baÅŸvurulmalıdır.
Kırık tanısı nasıl konulur?
Muayene edildikten sonra en az iki yönlü röntgen filmi ile tanı konulabilir. Küçük kırık parçalarını daha iyi ayrıntılandırmak için bilgisayarlı tomografi çektirilebilir. Manyetik rezonans görüntüleme daha çok eklem çevresindeki baÄŸlar, tendonlar hakkında bilgi vermektedir.
Nasıl tedavi edilir?
Kırığın yer deÄŸiÅŸtirmiÅŸ olması yada olmaması, parçalı olup olmaması doÄŸru tedavinin belirlenmesinde ana faktörlerdir. Ayrıca hastanın yaşı, genel saÄŸlık durumu, mesleÄŸi, el bileÄŸindeki kireçlenme olup olmaması tedavinin belirlenmesinde önemlidir.
Yerinden oynamamış ve parçalı olmayan kırıklarda alçıyla tedavi mümkündür. Fakat yerinden oynamış, parçalı kırıkların çoÄŸu ameliyat gerektirir. Ameliyat için dıştan tespit veya içten tespit yöntemleri kullanılabilir. Dıştan tespit için, el ile önkol arasında köprü gibi platinler yerleÅŸtirilebilir. Aynı zamanda çivilerle de kırıklar birbirine tutturulabilir. İçten tespit içinde plaklar kullanılabilir. Bazen el bileÄŸi artroskopisinde tedavide kullanılabilmektedir. Hangi tip tespit (ameliyat) yönteminin kullanılacağını doktorunuz karar verecektir.
Bazen kırık uçları arasında boÅŸluk oluÅŸursa kemik aşısı=grefti gerekebilir. Bu aşı vücudunuzun herhangi bir yerinden sıklıkla kalçanızdan alınarak yapılır.
Ameliyat olduktan sonra, kırık iyileÅŸmesi devam ederken parmakların hareket ettirilmesi elde oluÅŸan ödemi ve sonrasında yapılacak fizik tedaviyi kolaylaÅŸtırır. Bu nedenle ameliyattan sonra parmaklar mümkün olduÄŸunca kıvrılarak açılmalıdır. Kırık iyileÅŸmeye baÅŸlayınca, el bileÄŸine hareket baÅŸlanabilir. El bileÄŸi hareket zamanı için doktorunuz karar verecektir. Kırığın kaynaması 4–8 hafta arasındadır.
El bileÄŸi kırıkları eklem içi kırıklar olduÄŸu için, bazı hastalarda hareket kısıtlığı, kireçlenme ve ara sıra kırık bölgesinde aÄŸrı görülebilir.